Als er een verzekering is afgesloten, rust niet alleen op de verzekeraar een plicht om bij een gedekte gebeurtenis tot uitkering over te gaan, ook op de verzekeringnemer of begunstigde rusten verplichtingen. Die verplichtingen kunnen invloed hebben op je recht op uitkering. Om te bepalen welke verplichtingen je hebt, moet je meestal verder kijken dan naar wat in de polis is opgenomen. Ook in wet- en regelgeving zijn verplichtingen opgenomen. Twee recente voorbeelden uit de jurisprudentie.
Vaststellen identiteit
In het Parket van de Hoge Raad d.d. 27 september 2024[1] ging het om de vraag of de verzekeringnemer, tevens begunstigde mee moet werken aan het vaststellen van zijn identiteit op uitkeringsdatum. Wat was er aan de hand?
Er loopt een levensverzekering, die o.a. uitkeert bij in leven zijn van de verzekeringnemer aan verzekeringnemer, die dan begunstigde wordt. Net vóór de uitkeringsdatum van de verzekering stuurt de verzekeringnemer/begunstigde een bericht naar de verzekeraar. De strekking van het bericht is dat als de verzekeraar wil checken of de begunstigde in leven is, er gebeld kan worden. Verder wordt aangegeven dat de verzekeraar geen eisen voor de uitkering kan stellen, die niet in de polisvoorwaarden zijn opgenomen.
Artikel 3a en 33 Wwft
De verzekeraar meent dat zij de identiteit moet verifiëren op grond van artikel 3a en 33 Wwft. Nu de begunstigde dit weigert, keert de verzekeraar niet uit. De verzekeraar stelt dat sprake is van schuldeisersverzuim. De begunstigde zorgt ervoor dat de verzekeraar niet kan uitkeren. De verzekeringnemer is van mening dat de verzekeraar zijn identiteit al eerder heeft vastgesteld en dit bij uitkering niet opnieuw hoeft te gebeuren. De AG gaat hierin niet mee. Dat verzekeringnemer en begunstigde dezelfde persoon zijn, maakt niet dat de identificatie van de begunstigde niet hoeft te gebeuren. De verzekeraar moet de identiteit van de begunstigde controleren op grond van de Wwft. De uitkering is dan ook terecht tegengehouden, zolang de begunstigde niet aan de identificatie meewerkt. Dit ondanks dat identificatie niet in de polis is opgenomen.
Meewerken na ontstaan schade
Op grond van artikel 7:941 BW heeft een verzekeringnemer of begunstigde een meldingsplicht én medewerkingsplicht bij een verwezenlijking van het verzekerde risico. Als deze verplichtingen niet worden nagekomen én de verzekeraar is in een redelijk belang geschaad, kan verval van recht op uitkering volgen. Het recht op uitkering vervalt ook als de verzekeringnemer/begunstigde de opzet tot het misleiden van de verzekeraar had.
Lekkage en brand
In de casus die voorlag bij Gerechtshof Den Haag[2] was sprake van een lekkage en later een keukenbrand. De schades hiervan werden geclaimd bij Nationale-Nederlanden. Nationale-Nederlanden vraagt om onderliggende stukken en deze worden niet door verzekeringnemer/begunstigde verstrekt, maar door iemand anders. Na een grootschalig onderzoek is gebleken dat een voormalig schadebehandelaar honderden valse claims heeft uitgekeerd, tezamen met een andere persoon die valse schadestukken maakte. De onderhavige claim maakt onderdeel uit van het onderzoek. Nationale-Nederlanden wil de uitgekeerde bedragen terugontvangen.
Valse stukken
De rechtbank heeft geoordeeld dat verzekeringnemer de opzet had om de verzekeraar te misleiden en Nationale-Nederlanden daarom recht heeft op terugbetaling. Verzekeringnemer stelt in hoger beroep dat ze niet wist dat er namens haar valse stukken waren ingediend. Daardoor is geen sprake van opzet. Een vriend had aangeboden de schade af te wikkelen en dat aanbod heeft ze geaccepteerd. Het Gerechtshof oordeelt dat dit niet uitmaakt, nu Nationale-Nederlanden in een redelijk belang is geschaad en om die reden geen uitkering hoeft te doen. Er zijn in ieder geval valse stukken ingediend. Door wie is niet relevant. Het is een keuze geweest van de verzekeringnemer om de schade door iemand anders te laten afwikkelen. Daarmee is niet voldaan aan de medewerkingsplicht. Ook heeft Nationale-Nederlanden niet de omvang van de daadwerkelijke schade kunnen vaststellen. Tot slot had de verzekeringnemer kunnen weten dat de uitkeringen hoog waren gezien de schade.
Wees bewust van maar ook kritisch op je verplichtingen!
In het verzekeringsrecht zijn er verschillende verplichtingen opgenomen die rusten op de verzekeringnemer/begunstigde. Als niet (tijdig) voldaan wordt aan deze verplichtingen, kan dit gevolgen hebben voor het recht op uitkering. Bij twijfel over deze verplichtingen of over de uitleg die de verzekeraar hieraan geeft, kunnen de advocaten van Gommer Advocaten adviseren. Zo kan het mislopen van een uitkering voorkomen worden.
[1] Parket bij de Hoge Raad d.d. 27 september 2024, ECLI:NL:PHR:2024:989
[2] Gerechtshof Den Haag, 8 oktober 2024, ECLI:NL:GHDHA:2024:1719
Uiteraard kan Gommer Advocaten bij een dergelijk traject van dienst zijn. We hebben hiervoor een gepast aanbod. Wil je meer weten, neem dan contact op met Gommer Advocaten, mr Linda Evers MPLA CIL, bereikbaar via 013 – 50 70 740 of lindaevers@gommeradvocaten.nl.
