Wat verandert er voor kleine stichtingen en verenigingen?
Vanaf 1 januari 2025 is de Richtlijn voor kleine organisaties zonder winststreven (RJk C1) en Richtlijn voor kleine fondsenwervende organisaties (RJk C2) geactualiseerd. Ook RJ 640 Organisaties zonder winststreven en RJ 650 fondsenwervende organisaties zijn aangepast.
De Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) heeft met uitingen 2024-8, 2024-9 en 2024-10 verduidelijkingen en wijzigingen doorgevoerd die van belang zijn voor stichtingen en verenigingen. In dit artikel worden de belangrijkste aanpassingen besproken en wordt ingegaan op de praktische toepassingen voor accountants. De wijzigingen zijn verwerkt in de RJ en RJk jaareditie 2025 en mogen ook voor boekjaar 2024 toegepast worden.
1. Aanpassingen in de verslaggeving (RJ-Uiting 2024-8)
Uiting 2024-8 introduceert aanpassingen in de verslaggeving voor kleine organisaties zonder winststreven die vallen onder fondsenwervende organisaties. De RJk heeft richtlijnen in C2 gegeven voor de presentatie van financiële informatie, met nadruk op transparantie en begrijpelijkheid voor de gebruikers van de jaarrekening. In de praktijk komt dit neer dat een bestuursverslag van een fondsenwervende organisatie in lijn is gebracht met de eisen van BW 2 Titel 9 voor bestuursverslagen. Accountants dienen deze aanpassingen te integreren in hun samenstellingswerkzaamheden.
Voorbeeld: Aanpassing bestuursverslag voor kleine fondsenwervende organisaties (C2)
Een lokale stichting die zich inzet voor natuurbehoud ontvangt jaarlijks donaties en organiseert vrijwilligersactiviteiten. Volgens de voorgestelde wijzigingen in RJ-Uiting 2024-8 dient het bestuursverslag van deze stichting vanaf verslagjaar 2025 uitgebreider te zijn. Naast de gebruikelijke informatie over doelstellingen en financiële ontwikkelingen, wordt nu ook verwacht dat het verslag ingaat op:
- De daadwerkelijke voortgang ten opzichte van eerder gestelde doelen.
- De rol en invloed van vrijwilligers binnen de organisatie.
- Het beleid rondom integriteit en naleving van gedragscodes.
Door deze aanvullende informatie te verstrekken, biedt de stichting meer transparantie aan donateurs en andere belanghebbenden. Het is raadzaam voor dergelijke organisaties om tijdig hun verslaggevingspraktijken aan te passen aan deze nieuwe richtlijnen.
2. Verduidelijking van de reikwijdte (RJ-Uiting 2024-9)
De RJ heeft in uiting 2024-9 de reikwijdte van RJk C1 verduidelijkt. Hierin wordt aangegeven dat de richtlijn van toepassing is op kleine organisaties zonder winststreven, waaronder stichtingen en verenigingen die voldoen aan bepaalde criteria. Deze verduidelijking helpt accountants bij het bepalen of een organisatie onder de richtlijn valt. Een verduidelijking is onder andere dat de andere hoofdstukken van de RJk en daarmee feitelijk de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW eveneens van toepassing zijn. De bepalingen inzake wettelijke reserves zijn formeel niet van toepassing. Toch kan de vorming van dergelijke reserves in bepaalde gevallen nodig zijn.
Voorbeeld: Stichting Buurtkracht (RJk C1)
Stichting Buurtkracht organiseert buurtactiviteiten en ontvangt jaarlijks €400.000 aan subsidies en donaties. De stichting is niet gericht op fondsenwerving en werkt vooral met vrijwilligers.
Volgens RJ-Uiting 2024-9 valt Buurtkracht onder RJk C1: een kleine organisatie zonder winststreven. Dat betekent dat zij een vereenvoudigde jaarrekening mag opstellen, zonder uitgebreid bestuursverslag of uitsplitsing van bestedingen per doel.
3. Wijzigingen in de verwerking van baten (RJ-Uiting 2024-10)
In uiting 2024-10 worden wijzigingen besproken met betrekking tot de verwerking van baten bij organisaties zonder winststreven. De RJk benadrukt het belang van een juiste toerekening van baten aan de periode waarin ze zijn gerealiseerd. Dit heeft gevolgen voor de presentatie van de resultatenrekening en vereist mogelijk aanpassingen in de administratieve processen. In feite wordt aangesloten bij RJk B17, de regels voor de verwerking van overheidssubsidies en andere vormen van overheidssteun.
Voorbeeld: Verwerking van baten met bijzondere bestemming bij een kleine organisatie zonder winststreven
Stel, Stichting Kindergeluk ontvangt in december 2024 een donatie van €10.000 van een lokale ondernemer, specifiek bestemd voor het organiseren van zomerkampen in 2025. Volgens de aangepaste RJk C1, zoals toegelicht in RJ-Uiting 2024-10, dient deze bate als volgt verwerkt te worden:
- In 2024:
- De ontvangen donatie wordt in de staat van baten en lasten verantwoord als bate.
- Aangezien de besteding pas in 2025 plaatsvindt, wordt het bedrag via de resultaatbestemming toegevoegd aan een bestemmingsfonds of -reserve.
- In 2025:
- De uitgaven voor het zomerkamp worden als last in de staat van baten en lasten opgenomen.
- Tegelijkertijd wordt via de resultaatbestemming een onttrekking gedaan aan het eerder gevormde bestemmingsfonds of -reserve.
Deze werkwijze zorgt voor een transparante en juiste toerekening van baten en lasten over de betreffende verslagjaren, in lijn met de actuele verslaggevingsrichtlijnen.
Praktische toepassing voor accountants
De wijzigingen in de RJk C1 en C2 hebben directe gevolgen voor de werkzaamheden van accountants die betrokken zijn bij samenstellingsopdrachten bij kleine stichtingen en verenigingen.
Het is essentieel om:
- Te beoordelen of de organisatie onder de aangepaste reikwijdte valt.
- De verwerking van baten te herzien en waar nodig aan te passen.
- De verslaggeving te actualiseren conform de nieuwe richtlijnen.
Door proactief in te spelen op deze wijzigingen kunnen accountants hun cliënten effectief begeleiden bij de verwerking van de nieuwe regelgeving voor jaarverslaggeving. Ook kan de accountant de nieuwe regelgeving uitleggen aan de raad van toezicht.
Ondersteuning van Novak
Novak ondersteunt accountantskantoren bij de toepassing van RJk C1 en C2 voor organisaties zonder winststreven. Denk hierbij aan ondersteuning bij de interpretatie van de richtlijnen, praktische toepassing in de jaarrekening en dossierreviews voor stichtingen en verenigingen. Daarnaast biedt Stichting Novak vaktechnische helpdeskondersteuning om de verslaggeving volgens RJk C1 en C2 efficiënt en juist uit te voeren.
Heeft u vragen over dit onderwerp of een andere vaktechnische vraag? Neem dan contact op met Novak DIRECT, wij helpen u graag verder!
