Is een vegetarische gehaktbal een gehaktbal, is een online supermarkt een supermarkt en is een pannenkoek een koek?
Dat is een aantal voorbeelden van de vragen die de afgelopen tijd zijn gesteld in de rechtspraak in het kader van een verplichte aansluiting bij een pensioenfonds. In Nederland zijn momenteel nog zo’n 40 verplicht gestelde bedrijfstakpensioenfondsen actief. Dit betekent dat, als een onderneming in een sector werkzaam is waar een verplicht gesteld pensioenfonds geldt, deze onderneming zich in principe bij dit pensioenfonds moet aansluiten. Op die manier bouwt ruim 70% van alle werknemers pensioen op bij een bedrijfstakpensioenfonds. Daarnaast is er nog een 10-tal beroepspensioenfondsen, die gelieerd zijn aan het beroep, zoals huisarts, medisch specialist, fysiotherapeut en dierenarts. En dus zien op zowel de werknemer met dat beroep als de zelfstandige, zzp’er of DGA.
Verplichtstelling
Allereerst speelt dan de vraag of de activiteiten van de onderneming onder een in de branche verplicht gesteld pensioenfonds vallen. Dit wordt bepaald door de zogenaamde werkingssfeer van het pensioenfonds. De hierboven gestelde vragen laten echter al zien dat het antwoord hierop niet altijd eenvoudig is. Daarnaast hebben/ ontwikkelen ondernemingen steeds vaker meerdere activiteiten, zit de fusie en overname markt niet stil en pensioenfondsen willen in het kader van de Wet toekomst pensioenen (verder Wtp) hun administratie op orde hebben. Dit zorgt ervoor dat regelmatig wordt gediscussieerd over de vraag of een onderneming onder de verplichtstelling valt.
Onderzoekplicht
In de verplichtstelling is omschreven welke bedrijfsactiviteiten én welke werkzame personen onder de werkingssfeer van het pensioenfonds vallen. Bij het opstarten van een onderneming, bij fusie, splitsing, overname, bij een wijziging van de bedrijfsactiviteiten of bij het aangaan/verlengen van een eigen verzekerde pensioenregeling is het noodzakelijk om na te gaan of mogelijk sprake is van een verplicht gestelde pensioenregeling. Maar ook het pensioenfonds kan besluiten haar werkingssfeer uit te breiden danwel juist te beperken. De onderneming heeft op grond van de wet een eigen verantwoordelijkheid en onderzoekplicht. De accountant heeft hierin óók een adviserende en signalerende rol. Een zorgplicht die niet onderschat moet worden!
Terugwerkende kracht en verjaring
Het is om die reden van groot belang om periodiek, maar zeker bij belangrijke wijzigingen binnen de onderneming te checken of al dan niet sprake is van een verplichting tot aansluiting bij een pensioenfonds. Dit belang wordt nog groter, nu in de rechtspraak nog altijd niet is uitgekristalliseerd, hoe ver terug (5, 20 jaar of ‘onbeperkt’) een pensioenfonds een aansluiting met bijbehorende premieplicht kan realiseren. Een groot financieel risico derhalve.
Vrijstelling
Als de conclusie getrokken moet worden dat een onderneming onder de werkingssfeer van een pensioenfonds valt, is het zinvol zijn om na te gaan of de onderneming in aanmerking komt voor een mogelijke vrijstelling. Dit betekent dat de onderneming wél onder de werkingssfeer van het pensioenfonds valt, maar tóch niet hoeft deel te nemen. Voorwaarde hierbij is vaak wel dat de onderneming voor haar werknemers een (andere) pensioenregeling in het leven heeft geroepen. In de wet zijn de mogelijkheden voor een vrijstelling met de daaraan gekoppelde voorwaarden opgenomen.
Aandacht
In het kader van de Wtp en alle veranderingen die daarmee gepaard gaan, is het voor een onderneming van groot belang om te bepalen of al dan niet sprake is van een verplichting tot aansluiting. Ook pensioenfondsen hanteren als gevolg van de Wtp een actiever beleid om ondernemingen aan te sluiten en de bereidheid tot het verlenen van een vrijstelling is hierdoor minder groot. Geef dit, zowel als onderneming als accountant de aandacht die het verdient!
Uiteraard kan Gommer Advocaten een dergelijk onderzoek (periodiek) verrichten. We hebben hiervoor een gepast aanbod. Wil je meer weten, neem dan contact op met Gommer Advocaten, Linda Evers, bereikbaar via 013 – 50 70 740 of lindaevers@gommeradvocaten.nl.
