In 2021 loopt de werkloosheid verder op door de coronacrisis is de verwachting, tot 6% volgens het Centraal Plan Bureau.
De verwachting is dat vooral jongeren met een flexibel arbeidscontract en zzp’ers worden geraakt. Wij ontvangen steeds meer vragen van of over werknemers die overwegen zzp’er te worden, al dan niet gedwongen door de marktomstandigheden. Vandaar deze korte beschouwing.
Sinds 2016 is de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) van kracht als opvolger van de Verklaring ArbeidsRelatie (VAR). De wet DBA heeft een moeizaam verleden en het lukt maar niet om de benodigde duidelijkheid en uitvoerbaarheid te realiseren.
Er is besloten dat er tot oktober 2021 niet wordt gehandhaafd, waardoor bestaande afspraken (met modelovereenkomsten) verlengd kunnen worden zonder extra risico van naheffing door de Belastingdienst. Gelijktijdig wordt er in januari 2021 gestart met de ontwikkeling van een webmodule (na een eerdere poging in 2016/2017). Dit zal omstreeks een half jaar in beslag nemen en op basis van de resultaten wil het kabinet een besluit nemen over de invoering (en naleving).
Om te beoordelen of er sprake is van een loondienst (dus geen zelfstandigheid) worden in hoofdlijn de volgende vragen gesteld:
- Moet het werk persoonlijk door de werkende worden verrichten;
- Bepaalt de opdrachtgever hoe het werk wordt uitgevoerd;
- Ontvangt de werkende loon?
In basis kunnen nu nog steeds de modelovereenkomsten van de Belastingdienst worden gehanteerd (branche-specifiek indien overeengekomen of bijvoorbeeld ‘algemeen – geen gezagsverhouding’). Van belang is hierbij dat:
- Geel gearceerde delen niet worden gewijzigd zonder dat deze (overeenkomst) ter goedkeuring aan de Belastingdienst wordt voorgelegd;
- De modelovereenkomst door beide partijen volledig praktisch wordt nageleefd;
- Er nagedacht wordt over bepalingen om de verdere verhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer te regelen die niet zijn voorzien in de modellen van de Belastingdienst.
Tenslotte is het goed om alvast rekening te houden met de aankomende criteria in de webmodule die zullen samenhangen met de verduidelijking van de indicaties van een gezagsverhouding (zoals opgenomen in het Handboek Loonheffingen), namelijk:
- Leiding en toezicht;
- Vergelijkbaarheid met personeel;
- Werktijden, locatie, materialen, hulpmiddelen en gereedschappen;
- Manier waarop de werkende naar buiten treedt;
- Overige relevante aspecten.
Of de ontwikkeling zal leiden tot meer of minder zelfstandigheid is lastig te voorspellen. Wel is te hopen dat er meer duidelijkheid komt, waardoor het maken van een overwogen keuze gemakkelijker wordt.
Heeft u vragen omtrent dit onderwerp? Neem dan contact op met:
Drs. Wim Huurman, hij is HRM-adviseur en al meer dan dan tien jaar eigenaar van Pilatusdam Mens & Organisatie (zie www.pilatusdam.nl). Wim werkt al jaren samen met Novak.
Telefoon: 079-3313747/06-2060274
E-mail: wim.huurman@pilatusdam.nl.
Website: www.pilatusdam.nl
